Η κύστη κόκκυγος ή τριχοφωλεακό συρίγγιο είναι μία χρόνια φλεγμονή στην περιοχή τoυ κόκκυγα, πιο συγκεκριμένα στον υποδόριο ιστό της μεσογλουτιαίας πτυχής. Ο κυστικός αυτός σχηματισμός δημιουργείται, συνήθως, από διείσδυση τριχών μέσα στο δέρμα, αλλά μπορεί να οφείλεται και σε κύστη που σχηματίστηκε κατά την εμβρυϊκή ζωή.
Αποτελεί μία ιδιαίτερα συχνή πάθηση που ταλαιπωρεί ιδιαίτερα τον ασθενή στην καθημερινή του ζωή, εξαιτίας της χρονιότητας της κατάστασης και των επαναλαμβανόμενων φλεγμονών.
Η κύστη κόκκυγος εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες και κυρίως σε όσους παρουσιάζουν έντονη τριχοφυΐα ή είναι παχύσαρκοι. Παρατηρείται κυρίως στην εφηβική και νεαρή ηλικία, σπανίως σε λίγο μεγαλύτερη ηλικία.
Αίτια
Μερικά από τα σημαντικότερα αίτια (παράγοντες κινδύνου) εμφάνισης της κύστης κόκκυγος αποτελούν η έντονη τριχοφυΐα στην περιοχή, η πίεση και τριβή, η δράση διαφόρων ορμονών, η παχυσαρκία. Φαίνεται πως σημαντικό ρόλο διαδραματίζει το γεγονός πως οι τρίχες της περιοχής «γυρίζουν», με αποτέλεσμα την εισχώρηση τους και τη δημιουργία φλεγμονής. Συχνά συμβαίνει σε άτομα με πολύωρη καθιστική στάση.
Συμπτώματα
Πολλές φορές περνάει απαρατήρητη. Σε αρχικό στάδιο, τα συμπτώματα της κύστης κόκκυγα μπορεί να είναι ήπια, προκαλώντας ελάχιστη ενόχληση, με πιθανή έκκριση λίγου ορώδους υγρού, μέσω μικρών πόρων (οπών) στη μεσογλουτιαία σχισμή. Συχνά παρατηρούνται θύσανοι από τρίχες μέσα σε αυτές τις οπές. Μερικές φορές, τα συμπτώματα σταδιακά επιδεινώνονται, συσσωρεύεται πύον μέσα στην κύστη, εμφανίζεται πόνος, ερυθρότητα και οίδημα στην υπερκείμενη της κύστης περιοχή. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται παροχέτευση του αποστήματος και αντιβιοτική αγωγή. Πολλές φορές γύρω από την φλεγμαίνουσα κύστη κόκκυγος αναπτύσσονται συρίγγια.
Χειρουργική θεραπεία
Μετά τη συντηρητική θεραπεία με αντιβιοτικά, τα συμπτώματα υποχωρούν μόνο παροδικά. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων θα απαιτηθεί χειρουργική θεραπεία.
Υπάρχει πληθώρα χειρουργικών τεχνικών. Η χειρουργική θεραπεία με τα καλύτερα αποτελέσματα είναι η κλασική εκτομή της κύστης κόκκυγος , κατά την οποία αφαιρείται η κύστη με ολόκληρο το τοίχωμα και το περιεχόμενό της, καθώς και οι συνοδοί συριγγώδεις πόροι (ριζική εκτομή). Σε περίπτωση μη ριζικής αφαίρεσης, αυξάνεται κατακόρυφα το ποσοστό επανεμφάνισης της νόσου στο μέλλον. Σήμερα η εκτομή πραγματοποιείται με σύγχρονες ενεργειακές πηγές, που ελαχιστοποιούν τον μετεγχειρητικό πόνο. Το τραύμα παραμένει ανοιχτό έως ότου επουλωθεί (ανοιχτή μέθοδος). Ο χειρουργός πρέπει να παρακολουθεί και να φροντίζει το τραύμα, μέχρι την πλήρη επούλωσή του. Παρά το γεγονός ότι η μέθοδος αυτή εμπεριέχει μια μικρή ταλαιπωρία για τον ασθενή, παρουσιάζει το πλεονέκτημα ότι έχει μηδαμινό ποσοστό υποτροπής.
Στην εκτομή της κύστης κόκκυγος, το εξιτήριο πραγματοποιείται λίγες ώρες μετά την επέμβαση.
Δυστυχώς δεν υπάρχουν κάποιες ιατρικές οδηγίες που μπορούν να προλάβουν μία κύστη κόκκυγος. Η ήδη δημιουργηθείσα κύστη κόκκυγος δεν θεραπεύεται χωρίς επέμβαση. Σε περίπτωση που ένας ασθενής αποφεύγει ή καθυστερεί την επέμβαση, συνήθως η κατάσταση επιδεινώνεται με επέκταση των συριγγίων και μεγέθυνση του προβλήματος.